Nằm ở ven sông Đồng Nai, làng gốm Biên Hòa tự hào là một trong những làng gốm nổi tiếng tại tỉnh Đồng Nai với hàng trăm năm lịch sử và nhiều sản phẩm gốm nổi danh. Đây cũng là một trong những làng nghề truyền thống đã tồn tại từ lâu đời trên mảnh đất này. Từ cuối thế kỷ 19, Biên Hòa đã vang danh không chỉ trong làng gốm Việt Nam mà còn trên bản đồ làng gốm thế giới. Đến ngày nay, những sản phẩm gốm của làng Biên Hòa vẫn được coi là vô cùng quý hiếm, đặc biệt là với những người yêu sưu tập gốm cổ. Hãy cùng Lữ Hành Việt Nam khám phá làng gốm để tìm hiểu về những điều thú vị tại đây ngay bây giờ!
Lịch Sử Vàng Của Làng Gốm Biên Hòa
Làng nằm bên bờ sông Đồng Nai, với hơn 300 năm lịch sử, nổi tiếng với hai làng gốm lớn là Tân Vạn và Trường Mỹ thuật thực hành Biên Hòa. Cả hai làng gốm này vẫn hiện diện và phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay. Đây chính là nguồn gốm gốc của các làng gốm nổi tiếng khác ở phương Nam như gốm Bình Dương, gốm Thủ Đức và nhiều nơi khác. Với hơn 100 cơ sở sản xuất từ nhỏ đến lớn, bao gồm cả doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp Nhà nước, làng là một trong những điểm đến du lịch nổi tiếng của tỉnh Đồng Nai.
Trước đây, gốm Biên Hòa đã nổi tiếng tới mức có cả trường dạy nghề gốm ở Đông Dương mở cửa vào năm 1903. Thời kỳ này là thời kỳ hoàng kim và thịnh vượng nhất của làng gốm này với tiếng vang lớn trên thị trường quốc tế. Đây là sự kết hợp của phong cách làm gốm Việt Nam với gốm Trung Quốc và gốm Limoge của Pháp.
Pha Chế Men Và Kỹ Thuật Đỉnh Cao
Mỗi lò gốm ở Biên Hòa đều giữ riêng bí mật về kỹ thuật pha chế men gốm của họ. Điều này làm cho sản phẩm của họ không chỉ có giá trị sử dụng cao mà còn có giá trị nghệ thuật lớn. Các sản phẩm gốm tại đây thường thể hiện phong cách Trung Quốc với các hình ảnh Tứ quý, tứ linh, hoặc các bài thơ viết bằng chữ Hán, cùng với hình ảnh của thần thánh như Vixnu và Xiva của người Chăm.
Nét đặc trưng của gốm là việc pha chế men và yếu tố kỹ thuật cao của người thợ làm gốm. Khâu chấm men luôn được xem là quan trọng nhất và đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm lâu năm. Nếu không thực hiện đúng, sản phẩm khi nung có thể bị méo hoặc biến dạng. Người thợ cũng phải lựa chọn những nguyên liệu tốt nhất để tránh làm ra sản phẩm kém chất lượng.
Hành Trình Đến Làng Gốm
Để đến làng gốm , bạn có thể đi theo xa lộ Sài Gòn từ thành phố Hồ Chí Minh, cách Biên Hòa khoảng 30km. Khi bạn đến lưu vực sông Đồng Nai, bạn sẽ thấy những làng gốm đầy màu sắc và những lò gốm tỏa khói lên trời. Đó chính là các làng gốm tại Biên Hòa. Những khu vực sản xuất gốm chủ yếu tập trung ở phía Nam của thành phố Biên Hòa, tại các xã Hóa An, Vũ Hòa, Tân Vạn, Tân Hạnh và Long Thành.
Kết Hợp Văn Hóa và Du Lịch
Ngày nay, làng gốm Biên Hòa đã kết hợp với văn hóa và du lịch để bảo tồn và giữ gìn giá trị truyền thống hàng trăm năm. Điều này không chỉ giúp bảo tồn mà còn giúp truyền bá tinh hoa của các sản phẩm nghệ thuật gốm của Biên Hòa, cho phép du khách có cơ hội chiêm ngưỡng, học hỏi và tự hào về di sản này.
Chứng Kiến Quá Trình Sản Xuất Gốm
Khi bạn đến làng gốm, bạn sẽ có cơ hội tham quan những lò gốm có lịch sử lâu đời, chuyên sản xuất các sản phẩm đồ gia dụng như lu, hũ, chậu bằng đất sét pha cát. Những lò nung này có khả năng nung ở nhiệt độ rất cao để tạo ra các sản phẩm đặc biệt chắc chắn. Làng nghề gốm Tân Vạn, một trong những làng nghề làm gốm lâu đời nhất ở Nam Bộ, cho phép bạn chiêm ngưỡng toàn bộ quy trình sản xuất gốm từ chọn nguyên liệu, tạo hình trên bàn xoay, vẽ chìm, đắp nổi, chấm men đến quá trình nung gốm.
Trải qua hàng trăm năm lịch sử, làng gốm Biên Hòa không chỉ là nguồn cảm hứng cho các nghệ nhân gốm mà còn là một điểm đến thú vị cho du khách yêu thưởng ngoạn nghệ thuật và tìm hiểu về di sản văn hóa của Đồng Nai. Hãy dành thời gian để khám phá và tham quan làng gốm, một kho báu văn hóa và nghệ thuật đang rực rỡ và tỏa sáng trên bản đồ du lịch của Việt Nam.
